ls je met kinderen voor een speelgoedwinkel staat, kunnen ze helemaal enthousiast worden van al het moois dat daar staat – van complete barbiehuizen tot brandweerkazernes, het een nog mooier en groter dan het andere. Maar als ik terugdenk aan de tijd dat mijn kinderen jong waren, herinner ik me ook al die keren dat ze zich urenlang zonder speelgoed vermaakten. Ze waren dol op dozen, het liefst van die grote waar ze in konden zitten. Vol fantasie werden die gebruikt als huis, boot of auto. Al spelend vonden ze dan in huis andere spullen die ze daar goed bij konden gebruiken. Mijn dochter vond kleine doosjes ook fijn om al haar schatten in te bewaren. Laatst kwam ik nog een doosje met schelpjes tegen. Die hadden daar denk ik 20 jaar gelegen, zorgvuldig in een lapje gewikkeld.  

Alle ruimte voor de fantasie 
Natuurlijk is het voor kinderen leuk om met speelgoed te spelen. Onze locaties hebben dan ook allerlei verschillende spelmaterialen. Maar het is voor kinderen ook leuk om andere materialen te verkennen. Materialen waarvan niet meteen duidelijk is wat het voorstelt en wat je ermee kunt doen. Dat nodigt uit om te onderzoeken en geeft de fantasie van kinderen de ruimte. Daarom organiseert KindeRdam dit jaar een speelgoedvrije week van 20 tot 24 september. Op alle locaties besteden we aandacht aan het spelen zonder speelgoed, maar met ander soort materialen.

Heksensoep in een oude pan 
Waar kun je allemaal aan denken? Dozen natuurlijk, wc-rollen, lappen, stokken en natuurlijke materialen als stenen, schelpen, veertjes en dennenappels. Maar ook oude tijdschriften, dopjes, kurken en schuimplastic. Ook het beschermmateriaal van piepschuim dat je vaak in verpakkingen vindt, geeft allerlei mogelijkheden om te spelen en te knutselen. Huishoudelijke materialen – pannen van de kringloopwinkel bijvoorbeeld – zijn heel geschikt om buiten heksensoep in te koken. En hoe interessant is het om een oude wekker of ander huishoudelijk apparaat uit elkaar te halen!

Kinderen verzinnen het zelf 
Meestal wordt dit kosteloos materiaal genoemd, maar tegenwoordig kom je de term ‘loose parts’ ook vaak tegen. Kijk maar eens op Pinterest of andere sites, je vindt volop knutselideeën! Maar ook zonder kant-en-klaar knutselidee komt het helemaal goed. Kinderen verzinnen zelf allerlei manieren om met het materiaal te spelen. Bij de jongere kinderen gaat het dan vooral om het ontdekken en uitproberen, bij oudere kinderen is het spel meer doelgericht: ze bouwen een hut of verzinnen een spel (dopjes werpen bijvoorbeeld). 

Duurzaam en veilig 
Kinderen vinden het niet alleen leuk om met andere materialen te spelen, het is ook nog eens duurzaam. Het is goed als kinderen zich er bewust van worden dat je niet steeds iets nieuws hoeft te kopen om leuk te kunnen spelen. Natuurlijk gelden voor kosteloze en natuurlijke materialen dezelfde voorwaarden als voor speelgoed: het moet veilig zijn, en afhankelijk van de leeftijd van de kinderen die ermee spelen zonder gevaarlijke kleine onderdelen, scherpe randen of giftige stoffen.