KindeRdam pedagoog Simon schrijft maandelijks een blog op Kinderopvangtotaal.nl. Hieronder de Blog van agustus 2016.
De grootfamilie, of extended family, komt op in Nederland. Steeds vaker zijn met name grootouders nauw betrokken bij de opvoeding van kleinkinderen.
De meningen zijn verdeeld over de wenselijkheid van deze situatie. Vanuit de kinderopvang wordt naar mijn idee vaak te snel geoordeeld over opvang door grootouders; wij vinden dat we dit als professionals beter kunnen. Het is niet gek dat de kinderopvang zich bedreigd voelt, opa- en oma-opvang is een serieuze concurrent. Toch gaat deze houding onze positie als opvoedingspartner van ouders niet versterken. We moeten ons realiseren dat opvang door de grootouders voor de ouders én kinderen heel waardevol kan zijn.
Er moet geen gepolariseerde discussie gevoerd worden, dat óf kinderopvang óf opvang door grootouders beter is. Het perspectief van kind en ouders is van belang, wat hebben zij nodig? De opkomst van de grootfamilie is een mooie tegenhanger van de meer individualistische insteek van het kerngezin. Ouders hebben veel verschillende rollen (ouder, partner, werknemer, mantelzorger, etc.) en ondersteuning in de opvoeding is goed.
'Laten we als sector erkennen dat opvang door grootouders waardevol is.'
Ik denk dat veel ouders zich gesteund voelen in de opvoeding door de aanwezigheid van hun (schoon)ouders. Voor kinderen kan structurele aanwezigheid van grootouders een levenslange band creëren wat bijdraagt aan het welbevinden en de ontwikkeling van kinderen nu en in de toekomst. Grootouders kunnen belangrijke gehechtheidsfiguren zijn voor hun kleinkinderen. Verder hebben grootouders vaak relatief veel tijd om met de kinderen bezig te zijn, zijn ze vaak meer flexibel en goedkoper dan kinderopvang. De kinderopvang heeft echter ook veel te bieden zoals laagdrempelig en deskundig opvoedadvies, veel leeftijdsgenootjes om mee te spelen en een uitdagende leeftijdsadequate leef-/speelomgeving.
Wat wel bleek uit een poll gedaan door EditieNL[1] is dat grootouders oppassen ook als zwaar ervaren, ondanks dat zij er veel plezier aan beleven. De fysieke belasting van structureel oppassen is vermoeiend, dit geldt voor de kinderopvang veel minder. Daarnaast kan het lastiger zijn voor ouders om kritische feedback te geven aan de eigen (schoon)ouders als het om de opvoeding gaat. Dit is bij kinderopvang makkelijker, omdat er sprake is van een professionele relatie.
Laten we als sector erkennen dat opvang door grootouders waardevol is en dat wij samen een mooi aanbod op maat kunnen maken wat kinderen en ouders nu en in de toekomst sterkt. Het is aan ons om de grootouders en ouders uit te nodigen tot een open dialoog. Op deze manier kan de kinderopvang als gelijkwaardig partner in de opvoeding deel gaan uitmaken van de grootfamilie.